Mas cu 20% di e forsa laboral di Aruba ta riba un mercado economico informal

The content originally appeared on: Diario

Otmar Oduber

ORANJESTAD (AAN): Otmar Oduber di Plataforma Nos Pais a bishita e fundacion VeneAruba den cuadro di e proposicion cu a wordo manda pa gobierno pa legalisa e aproximadamente 12 pa 15 mil persona indocumenta cu ta bibando na Aruba.

            Papiando di su bishita na e fundacion, Oduber a gradici e directora pa e conversacion sosteni, cual tabata uno hopi habri y a papia riba diferente aspecto positivo, pero tambe negativo cu ta andando. Entre otro riba e diferente relacionnan cu nan tin pa loke ta trata trafico di hende y abuso den labor di personanan tanto documenta como indocumenta.

            Otmar Oduber a declara cu tin un secrecia pa loke ta trata informacion riba e cantidad di personanan indocumenta cu tin na Aruba. Gobierno no ta papia riba e aspecto aki, Parlamento ta parse cu ta den coma riba tur tema cu lo kier papia riba dje y a para bira mas bien un PR di gobierno y di otro banda por mira oposicion cu cada un tin nan propio agenda, pero e agenda di pueblo, di comunidad di Aruba no ta wordo sirbi.

            E ta contento cu e tema di scarsedad den sector laboral, cual a wordo treci dilanti pa Plataforma Nos Pais, a trece cu ne cu diferente sector den comunidad ta papiando riba dje. Relaciona cu esaki por bisa cu no tin hendenan bibando sin un dak riba nan cabes, y criminalidad ta bastante controla. Por deduci di esaki cu e personanan indocumenta ta trahando di un of otro manera, nan tin un entrada, ta huur un vivienda, ta cumpra auto, etc. Hopi di e personanan aki tin mas cu 8 aña bibando na Aruba na un manera ilegal, y propuesta di Plataforma Nos Pais ta pa legalisa e personanan aki p’asina nan contribui na e fondonan manera AZV, belasting, AOV, etc.

            Varios di e personanan aki tin yiu(nan) na Aruba cu ta bayendo scol sin contribui na esaki, pasobra door cu nan indocumenta nan no ta paga, pero si tin e derecho pa bay scol. Cu otro palabra, esnan cu ta si ta paga belasting, ta pagando pa e muchanan aki, siendo cu nan mayornanan ta forma parti di e comunidad laboral di Aruba.

            Na e momentonan aki e placa cu ta circula entre e personanan aki no ta forma parti di e economia formal di Aruba y fondonan cash ta sali for di Aruba, no pa medionan formal, sino a traves di amigonan. Si mira e cantidad di personanan indocumenta trahando aki, por bisa cu ta un porcentahe hopi halto di e forsa laboral di Aruba, mas cu 20%, cu ta riba un mercado economico informal.

            “Nos por keda bira cara cada biaha pa e hecho cu nos ta bisa cu nos no kier deal cu ilegalnan, pero realidad ta cu nos ta deal cu ne pasobra e ta forma parti di economia di Aruba, e ta forma parti di henter e comunidad di Aruba caba”, Otmar ta bisa y ta agrega cu ta hustamente esey ta wordo menciona den e carta manda pa gobierno di Aruba, esta cu mester atende cu e asunto aki y no lague como un discusion politico. Ta un hecho cu mester trahadornan na Aruba, nan tey caba y e miho manera ta pa legalisa e personanan aki. Laga e dunado di trabou firma pa nan caminda cu e persona mester haya un inburgering unda cu por ehempel pa e prome 3 añanan cada aña e mester pasa un curso pa por yega na remarke pa e siguiente permiso. Por pensa riba cursonan di Ingles, Papiamento y Aruba Certification Program, por ehempel.