Mpox declara estado di emergencia pa salud publico cu preocupacion internacional

The content originally appeared on: Diario

DVG di Aruba lo sigui monitor di cerca e desaroyo rond di e virus

* Pa e virus specifico di Mpox no tin vacuna disponibel 

ORANJESTAD (AAN):  Diaranson 14 di augustus Organisacion di Salud International World Health Organisation (WHO) a bati alarma y declara pa di dos biaha e malesa Mpox (monkeypox) un estado di emergencia pa salud publico cu mester di preocupacion internacional.

            Tawata na luna di mei 2022 cu WHO a bati alama caba pa motibo cu casonan tawata keda raporta na WHO for di paisnan no endemico pa e virus.

            Awe na 2024 e situacion actual di Mpox no ta diferente, e virus di Mpox ta plamando su mes rapidamente Oost di Republica di Congo y den diferente otro paisnan bisiña. Notando e rapides cu e virus ta plamando WHO ta precupa cu e virus por sigui plama mas leu cu unicamente Africa y por plama pa otro continentenan tambe.

            Despues cu ayera WHO a declara un estado di emergencia pa cu salud publico, diahuebs caba Zweden ta raporta su prome caso importa.

            Departamento di Salud Publico di Aruba lo sigui monitor di cerca e desaroyo rond di e virus di Mpox y lo sigui informa comunidad debidamente di esaki. 

Sintoma

            Mpox ta wordo categorisa como un virus cu  ta causa sintoma leve. Pa e grupo di riesgo, cu ta mucha, hende muhe na estado of persona cu sistema inmunologico comprimi, e virus por ta peligroso te hasta mortal.  

            Sintomanan ta cuminsa cu keintura, dolor di cabes, kliernan hincha y dolor di curpa. Entre 1 te cu  3 dia despues di e keintura, ta aparece un rash cu den mayoria di e casonan ta afecta cara, mannan y pianan.

            E rash na su turno ta transforma den blaar cu pus aden. Mpox por wordo confundi cu otro malesanan manera Smallpox, Bruela, of Impetigo, pa cual motibo ta importante pa un persona cu e sintomanan aki tuma contacto cu nan dokter di cas pa testnan nesesario wordo haci y asina wordo corectamente diagnostica. 

Contagio

            Contagio cu Mpox den paisnan no endemico, ta sosode di hende pa hende pa medio di contacto directo (close contact) cu un persona infecta. Esaki por sosode atravez di particulanan (droplets) cu e persona infecta, ora di tosa of nister. Tambe bo por keda infecta door di tin contacto cu e likido prosedente di e blarnan presente serca e persona infecta (skin to skin of paña contamina). 

Tratamento y vacuna

            Pa e virus specifico di Mpox no tin vacuna disponibel. E vacuna contra e virus di smallpox por brinda cierto grado di proteccion pero mundialmente tin scarsedad di e vacuna aki p’esey prevencion ta importante. Tampoco tin tratamento disponibel, unicamente tratamento di sintoma cu ta desaparece dentro di 2 pa maximo 3 siman. 

Medidanan di higiena

            Evita contacto cu hende cu ta sinti malo y laba man regularmente. Na momento cu bo a wordo diagnostica cu Monkeypox  bo lo wordo pidi pa bay den den isolasion te na momento cu no tin ningun casca mas prosedente di e blarnan visibel riba e curpa.