E eleccion 2021 a duna un bista riba e rumbo cu Aruba ke sigui desaroya su mes. Si na 1971 MEP a lanta pa trece un reformacion den e constelacion Antiyano, 50 aña despues den historia un cambio no a ripiti su mes.
A pesar cu a base di e demografia di e pais ta tin tur ingrediente pa e partidonan cu ta boga pa un cambio y reformacion, obtene mas asiento den parlamento. Esaki ta trece cu ne cu e cultura di pueblo ta asina ancra den e cultura politica, cu un intervencion parlamentario no ta resulta den un cambio di un proyecto of maneho di gobierno.
Na 1983 tabata e ultimo eleccion cu nos a conoce e fenomeno di un partido mayoritario, pa despues entrante 1986 drenta den e era di un gobierno di coalicion.
E resultado di 25 juni ta indica cu mester bin un gobierno di coalicion di tres partido. Di e 12 partidonan cu a participa na eleccion 2021, solamente 5 a cualifica pa drenta parlamento y ta nifica cu nos sistema politico no tin espacio pa 12 organisacion politico. Apesar cu durante e campaña Accion 21 tabata haci referencia na p.e. e modelo fiscal-economico di Singapore, aki aya no a scucha e otro partidonan inclui nan vision pa cu Union Europeo/Hulanda den nan argumento. Y di e manera aki poniendo nan ponencia den un contexto mas amplio. Si despues di binimento di e ‘Acuerdo di Schengen’ na 1995 por a ripara cu den parlamento di Aruba brevemente tabata señala e desaroyonan na Hulanda; parlamentarionan mester sigui inclui un contexto regional of di Reino como angulo den nan debate.
Debatenan
E debatenan riba e diferente plataformanan tabata hopi informativo y profundo. Asina e maneho di cultura a figura pa prome biaha riba e agenda politico, den cual a combersa cu diferente candidatonan politico. Lamentablemente cu ora ta referi na e ‘industria creativo’ ta uza un definicion limitativo di cultura y ta exclui literatura y papiamento cualnan ta fundeshi di e identidad di un pueblo. Un pregunta cu a haci falta durante e talk-shows den cuadra di modernizacion di gobernacion ta: con por aumenta e nivel di debatenan den parlamento? Te ainda e debatenan conoce un miro pa paden y ta mescos cu un pleito entre bisiña den cual esun ta zundra e otro. Cu otro palabra falta cierto profundidad, contexto y alternativanan coherente na un vision pa futuro. Un parlamentario su tarea ta pa analisa su documento, conduci propio investigacion, verifica si tin leynan aplicabel of ta haci falta y haci preguntanan al caso. Ademas e mester por entrega cu asistencia di WJZ - durante e 4 añanan - por lo menos cuater concepto di ley pa keda aproba den parlamento pa coregi, amplia of reforma e maneho di un ministro.
Reformacion
Cu binimento di Status Aparte a spera cu den e periodo di preparacion lo a bin un reformacion of adaptacion di e.o. nos enseñanza cu enfoke riba cultura, literatura y papiamento. E tempo ei a opta pa e.o. bin cu un Plan Nacional di Desaroyo, omitiendo pa adapta nos codigo civil cu añanan
despues a keda implementa. Pues a drenta den un relacion nobo den Reino cu leynan anticua, un modelo di enseñanza no-productivo y un economia y mercado laboral no-regula. Ta di admira cu den e partidonan grandi tin voznan interno ta resona cu cada decada mester bin cambio y reformacion di e.o. enseñanza. Ta bay cu ta maneha Pais Aruba na un forma mas eficiente y eficaz. Mester por crea un economia cu ta cubri parti di e gastonan, sin cu ta cay den un deficit riba presupuesto.
Conclusion
Cu e proximo gobierno mester bin cu reformacion riba tereno economico, fiscal, administracion publico y enseñanza ta inevitabel. Pa esaki ta rekeri un agenda di ehecucion, den cual a base di un calendario defini ta realisa e proyectonan. E tempo di traha rapport pa actualisa e conocemento di un hefe of contribui na deliberacionan sin por tuma decision, mester pertenece na pasado. Si tuma na consideracion cu 33.4% di e votadornan no a vota pa un di e partidonan grandi, por deduci cu tin un movimento di reformacion ta lantando cabes. Ta di spera cu den nos democracia e partidonan cu no a saca un asiento, sigui profila y vigila e trabounan di gobierno y parlamento. Sino Hulanda lo impone reformacionnan irealistico y despues cu CoHo keda efectua, por spera mas sorpresa cual solamente atraves di un posicion fuerte di gobierno y un dialogo por yega na un consenso.
© Quito Nicolaas
Related News
Fundacion Dominicano ta ofrece curso basico di Computer pa asina yuda comunidad
Seis empleado di HOH ta ricibi certificado di “Vertouwenspersoon ongewenst gedrag”
Peloteronan di Kibaima 40 Plussers a haya uniform nobo